GİRESUN  TARİHİ YERLER

​

GELENEKSEL GİRESUN EVLERİ

Kalenin güneydoğusunda yer alan ve Zeytinlik Mahallesi adını alan semt eski tarihi Giresun evlerinden oluşur. Korunmaya alınmıştır ve ziyaretçilerin uğrak yeridir. Zeytinlik Mevkii konumu itibariyle geleneksel Doğu Karadeniz yerleşimlerinin tüm özelliklerini taşımaktadır. Kentin geçmişteki dokusunu yansıtan bir bölgedir.

​

GİRESUN ADASI

Giresun Adası, Karadeniz’de bulunan iki adadan biridir. 40.000 metrekarelik bir alanı kaplayan ada Giresun il merkezinin yaklaşık 2 km açığında yer almaktadır. II. Derece doğal ve arkeolojik sit alanıdır. Üzerinde sur ve manastır kalıntılarının yanında 4000 yıl önceye ışık tutan kalıntılar bulunmuştur.

​

Doğu Karadeniz’in yaşanabilir tek adası olan Giresun Adası’nın mitolojide de önemli bir yeri bulunmaktadır. Mitolojide güç tanrısı Herkül’ün Altın Post Seferi’nde arkadaşları ile ziyaret ettiği ada olarak yeri olan Giresun Adası, bu ünü ile BBC kanalına belgesel konusu olmayı başarmıştır.

​

Her yıl mayıs ayında Uluslararası Aksu Festivali kapsamında kayıklarla gezilir. Giresun Adası’na ulaşım yaklaşık 30 dakika sürmektedir.

​

MERYEM ANA MANASTIRI

Meryem Ana Manastırı Giresun’un Şebinkarahisar ilçesi, Sarıyer Köyü Kayadibi Mahallesinin doğu tarafında yüksek kayalar bulunmaktadır. Manastırın ilk olarak MS 2. yüzyılda kullanıma başlandığı düşünülse de bazı kaynaklara göre manastırın kuruluşu 481 – 490 yılları arasına dayanmaktadır. Roma döneminde halkın ibadet etmesi yasaklandığı için, yasaklı olan 200 yıl boyunca halk çareyi Meryem Ana Manastırı gibi kuytu, kaya içine yaptıkları gizli manastırlar inşa etmekte bulmuştur. Manastırın en aktif dönemleri Osmanlı dönemi olarak bilinmekle birlikte günümüzdeki kalıntılar 19. yüzyıldan kalmıştır. Orta Çağ boyunca tahribata uğrayarak büyük ölçüde yıkılmış olan manastır 19. yüzyıldan itibaren yenilenmiştir. Giresun il merkezinden manastıra 115 km’lik bir yolculuk sonrası ulaşmak mümkündür.

​

KUFA KUYUSU

Pontus döneminden kaldığı sanılan kuyu, kalenin eteğinde ve yeni açılan yolun kenarındadır. Kale’nin su ihtiyacını karşılamak için açılmıştır. Gizli geçitlerle de bağlantılı olduğu söylenir. Kuyunun ağız kısmı iki metre yüksekliğinde 80 cm genişliğindedir. Kesme taşlardan örülmüştür. Kesme taşlardan sonra kuyu genişlemekte ve 7-8 metre derinliğe inmektedir.

​

ŞAHİN KAYASI

Giresun ili, Keşap ilçesi, Karabulduk beldesine bağlı Armutdüzü köyü sınırları içerisindedir. Şahin Kayası olarak adlandırılan bu kayalığın tam ortasında ağaç ve bitkilerin yardımıyla oluşmuş bir Türkiye Haritası bulunmaktadır. Bu haritanın tam ortasında Ankara’nın yerine denk gelecek şekilde büyük bir mağara bulunmaktadır. Tamamen doğal olarak oluştuğu anlaşılan ve Türkiye haritası ölçülerine birebir uyan bu kayalık alan 1. Derece Doğal Sit Alanı ilan edilerek koruma altına alınmıştır.

​

İKİZ TEPE TÜMÜLÜSÜ

Alucra İlçesi, Piril Köyü

 

KALELER

Giresun Kalesi: Oldukça zengin bir tarihi kültüre sahip olan kale, şehrin merkezine kurulmuştur. Helenistik ve Roma dönemi ile tarihlendirilir ve antik kaynaklarda bronz duvarlı kale olarak adlandırılır. Tam olarak ne zaman yapıldığı belli olmayan kalenin MÖ 2. yüzyılda Pontus Kralı 1. Farnakes tarafından yaptırıldığı tahmin edilmektedir. Kenti ikiye bölen yarımadanın üzerindeki tepeye yapılmış olan kale şehrin merkezinde, şehrin tamamına hakim bir konumda bulunmaktadır. İç ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşan kalenin duvarlarının birçoğu yıkılmıştır. İç Kale kısmında günümüze kadar gelmeyi başarabilmiş saray kalıntıları bulunmaktadır.

​

1300’lü yıllarda Trabzon Rum İmparatorluğunun Türklere karşı kalan son sınır kalelerinden biridir.

​

Kalede Milli Mücadele Kahramanı Topal Osman Ağa'nın anıt mezarı, tarihi saray kalıntıları, mağaralar, kaba taşlarla örülmüş surlar ve taş kabartmalar görülebilecek önemli noktalardır.

​

Tirebolu Kalesi: Tirebolu Kalesi, yüzyıllarca ayakta kalmayı başarmış olup, şehrin önemli simgelerinden biridir. Tirebolu ilçesinde bulunan kalenin MÖ 13. ve 15. yüzyıllar arasında yapıldığı tahmin edilmekte. Kale yüksek bir kaya üzerinde olup, muazzam bir deniz manzarasına sahiptir. Tarihi kaynaklara göre Saint Jean Kalesi olarak da bilinmektedir. Tek giriş kapısı var ve içerisinde Osmanlı dönemiyle tarihlendirilen mezar taşları bulunuyor. Tirebolu Kalesi’nin içerisinde bina kalıntıları ve bir mescit mihrabı görülmektedir. Surları günümüze kadar sapasağlam gelebilmiştir. Kale geçtiğimiz yıllar boyunca çeşitli restorasyonlara uğramıştır.

​

Bedrama Kalesi: Giresun – Tirebolu’da ilçe merkezine 8 km uzaklıkta bulunan Bedrama Kalesi, doğal kayalardan yapılmıştır. Örenkaya ve Karaahmetli köylerü arasında bulunan kale, Tirebolu’ya 8 kilometrelik bir mesafede yer alır. Bedrama Kalesi’nin sur duvarlarının birçoğu günümüze kadar gelememiştir. Geçmişte Harşit Vadisi’nin en iyi kontrol edildiği yer olmuştur. Kaleye Venedikliler ve Cenevizliler sahip olmuş, ardından Kürtün Çepni Beyi Melik Ahmet Bey tarafından alınmıştır. Günümüzde tamamen yıkılan kale ve kale kapısından günümüze surların küçük bir kısmı kalmıştır.

​

Espiye Andoz Kalesi: Espiye İlçesi girişindeki Yağlıdere Deresinin hemen kenarında denize ve vadiye hâkim sivri bir tepe üzerinde yer alan kalenin muhtemelen MÖ 1300’lü yıllarda yapıldığı zannedilmektedir. Tamamen doğal bir tepe üzerindeki kale, hem denize, hem vadiye içeri doğru, hem de Trabzon ve Giresun tarafına doğru hâkim olması bunun için oldukça büyük önem arz etmektedir.

​

Kaleye sadece kuzey tarafından küçük bir yolla çıkılmaktadır. Diğer yönlerden kaleye çıkılması mümkün değildir. Kalenin etrafı sur duvarlarıyla çevrilidir. Duvarlar yer yer yıkılmıştır. Bazı kısımlarında kuleler mevcuttur. Andoz Kalesi oldukça küçük bir kaledir. Kalenin onarımı Kültür Bakanlığınca yapılmıştır.

​

Kaledere Kalesi: Çamoluk İlçesi, Kaledere Köyü

Avarak Kalesi: Çamoluk İlçesi, Hacıahmetoğlu Köyü

Eynesil Kalesi: Eynesil İlçesi

Haç Dağı Kalesi: Görele İlçesi, Kuşculu Köyü

Bendohor Kalesi: Piraziz İlçesi, Kaleyanı Mahallesi

 

CAMİLER ve TÜRBELER

Bektaş Bey Camii: Çamoluk İlçesi, Sarpkaya Köyü’nde Osmanlı dönemine ait oldukça eski bir camidir. Caminin duvarları kesme taşla yapılmış ve tavanı ahşap olarak bitirilmiştir. Caminin yapımında kullanılan süsleme işlerinde kökboyası kullanılmıştır. Yörenin en eski ve tarihi camisi özelliği taşıyan Bektaş Bey Camii halen ayaktadır.

​

Hacı Miktat Camii: Camideki 3 yazıttan 1661 tarihli olandan caminin Hacı Miktad Ağa’nın vakfı, 1864 tarihli yazıttan Hacı Çalık Kapudan’ın hayratı olduğu anlaşılmaktadır. 1889 tarihli yazıtta ise camiyi Hacı İsmail Efendi’nin tekrar inşa ettirdiği ortaya çıkmıştır.

​

Kale Camii: Mimari açıdan değeri çok yüksek olan bir camidir. Camide iki tane yazıt vardır, 1830 tarihli yazıtta Dizdarzade Emetullah Hanım’ın camiyi yaptırdığını, 1911 tarihli yazıttaysa da Sarı Mahmutzade EI-Hac Mustafa Efendi tarafından caminin yeniden inşa ettirildiğini öğreniyoruz.

​

Hacı Hüseyin Camii: Çobanoğlu Hacı Hüseyin tarafından 1594 yılında inşa ettirilmiştir.

​

Kapu Camii: Giresun il merkezinde Kapu mahallesi içindeki Fevzipaşa Caddesi’nde bulunur. Kapu Camii’nin yapılış yılı 1461 olarak bilinmektedir. Son olarak 19. Yüzyılda yapılan inşa çalışmaları sonucu günümüzdeki haline bürünmüştür. Dört tarafının da kesme taştan yapıldığı cami, tek kubbeli ve kare planlı bir yapıya sahiptir. Kemerli bir giriş kapısına sahip olan caminin kapısı oldukça süslüdür. Minaresi kuzeybatı köşesinde bulunan caminin şerefesi altındaki bitkisel motifler ilgi çekmektedir. Son olarak yakın zamanda restorasyona uğrayan cami, aktif olarak halen ibadete açık bir şekilde hizmet vermektedir.

​

Çekek Camii: 1884 tarihli kitabesinden caminin Sarı Alemdar Zade tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır.

​

Şıhkıran Camii: Piraziz İlçesi, Piraziz Köyü, Papar Mekii

​

Konakyanı Camii: Piraziz İlçesi, Maden Mahallesi, Konakyanı

​

Seyyit Vakkas Türbesi: Kapu Mahallesi'nde bulunan 19. yy.dan kalma bir türbedir. Fatih Sultan Mehmet zamanında büyük yararlılıklar gösteren ve bir çatışma sırasında şehit düşen uç beyi Seyyit Vakkas’a aittir. Kendisi 15.yy’da yaşamış olmasına rağmen türbesi 19. yy’da yaptırılmıştır.

​

Seydi Mahmut Çağırgan Baba Türbesi: Alucra İlçesi, Boyluca Köyü

Seydi Şıh Mehmet Türbesi: Alucra İlçesi, Boyluca Köyü

İsmail Hakkı Çağıgan Baba Türbesi: Alucra İlçesi, Çakmak Köyü

Hacı Hasan Efendi Türbesi: Alucra İlçesi, Hacı Hasan Köyü

Şeyh Gülami Yakup Türbesi: Alucra İlçesi, Gürbulak Köyü

Hacı Mustafa Türbesi: Dereli İlçesi

Yakup Halife Türbesi: Giresun Merkez, Tekke Köyü

Boztekke Şeyh Keramettin Türbesi: Giresun Merkez, Boztekke Köyü

Çimenbaba Yatırı: Tirebolu İlçesi, Karaahmetli Köyü

Sarı Halife Türbesi: Yağlıdere İlçesi, Tuğlacık Köyü

 

KİLİSE

Katolik Kilisesi: (Çocuk Kütüphanesi) Çınarlar mahallesinde Çocuk Kütüphanesi olarak hizmet veren bina 18. yy gotik mimarisi tarzında inşa edilmiştir. Günümüze kadar özgün yapısını korumuştur.

​

Çakrak Kilise ve Köprüsü: Alucra İlçesi, Çakrak Köyü sınırları içerisinde tescilli 4 adet kilise ve köprü bulunmaktadır. Köyün muhtelif yerlerinde bulunan bu yapıların 19. yüzyılın ikinci yarısında yapıldığı bilinmektedir.

​

Kamışlı Kilisesi: Alucra ilçesi, Kamışlı Köyü

Gebe Kilisesi: Yağlıdere İlçesi, Çağlayan Köyü

 

MÜZELER

Gogora Kilisesi - Müze: 18. yüzyılda bölgede yaşayan Rumlar tarafından yapılmış olan ve halen müze olarak kullanılan kilise şehrin karayolu kenarında bulunmaktadır. Müzenin içinde antik eserler, taş kabartmalar, eski tarihlerde kullanılan silah, giysi ve para örnekleri sergilenmektedir. 

​

Giresun’un 18. yüzyıl eserlerinden biri olan Gogora Kilisesi, 1923 yılına kadar işlevselliğini korumuş olup, daha sonrasında bir süre boş kalmış, 1948 – 1967 yılları arasında onarılarak cezaevi olarak kullanılmıştır. Aradaki sürede boş kalmaya devam eden bina 1982 – 1988 yılları arasında Kültür Bakanlığı tarafından restore edilmiş ve 1988 yılında müze olarak düzenlenmiştir. Giresun Müzesi olarak hizmet veren kiliseyi gezerek hem tarihi bir ibadet mekânına şahit olursunuz hem de şehrin birçok yerinde yapılan kazı çalışmaları sırasında gün yüzüne çıkmış kalıntıları görme şansını yakalarsınız.

​

Giresun Müzesi’nde Tunç çağından Hititlere, Hellenistik dönemden Roma’ya, Bizans’a ve Osmanlı dönemine ait birçok eser bulunmakta. Silahlar, giysiler, taş kabartmalar, para örnekleri ve daha birçok tarihi parçayı göreceğiniz Giresun Müzesi, Merkez ilçedeki Sokakbaşı’nda bulunmakta.

​

Kuvâ-yı Milliye Ve Osman Ağa Müzesi: Milli Mücadelede Giresunlu Kuvâ-yı Milliye kahramanlarımızın anılarını yaşatacak resim, büst ve belgeler bulunmaktadır. Müzede tarihi Giresun fotoğrafları, Atatürk' ün Muhafız Alayı Komutanı Topal Osman Ağa ve Giresun uşaklarının fotoğrafları ile Giresunlu şehitlerin fotoğrafları yer almaktadır. Ayrıca Topal Osman Ağa'nın ve Binbaşı Hüseyin Avni Alpaslan'ın büstleri ile tarihi tüfek, tabanca ve kitaplar bulunmaktadır.

​

Yedi Değirmenler Milli Parkı: Adını aldığı 7 adet Değirmeni, Mağarası, Kalesi, tarihi köprüleri ve muhteşem tabiatıyla emsaline az rastlanır bir güzelliktedir. Cenevizlilerden kaldığı bilinen değirmenlerden 6 tanesi halen yöre halkı tarafından kullanılmaktadır. Giresun merkeze 62 km, Espiye ilçesine 28 km mesafededir.

​

KÖPRÜLER

Muhara Köprüsü: Alucra İlçesi, Şebinkarahisar Köprüsü

Pınarlar Kemer Köprü: Dereli İlçesi, Yavuzkemal Beldesi

Süllü Kemer Köprüsü: Dereli İlçesi, Yavuzkemal Beldesi

Çifteler Kemer Köprüsü: Dereli İlçesi, Yavuzkemal Beldesi

Yusufoğlu Köprüsü: Dereli İlçesi, Şebinkarahisar Devlet Yolu yakını

Güdül Köprüsü: Dereli İlçesi, Güdül Köyü

Çağlanbaşı Köprüsü: Eynesil İlçesi, Ören Beldesi, Kıran Mahallesi

Gıdır Deresi Köprüsü: Giresun Merkez, Mesudiye Köyü

Kadı Köprüsü: Görele İlçesi, Hürriyet Mahallesi, Terziali Köyü

Hıdır Geçidi Köprüsü: Görele İlçesi, Çavuşlu Beldesi, Orta Köy

Semercioğlu Kemer Köprü: Tirebolu İlçesi, Yukarıorta Cami Köyü, Merkez Mahallesi

Porsuk Kemer Köprü: Tirebolu İlçesi, Yukarıorta Cami Köyü, Merkez Mahallesi

Almalık Kemer Köprü: Tirebolu İlçesi, Yukarıorta Cami Köyü, Merkez Mahallesi

Ede Köprüsü: Tirebolu İlçesi, Karademir Köyü

Alacanlı Köprüsü: Tirebolu İlçesi, Karademir Köyü

Mehdili Köprüsü: Tirebolu İlçesi, Karademir Köyü

Üçtepe Kemer Köprü: Yağlıdere İlçesi, Üçtepe Beldesi

Ortaköy Kemer Köprü: Yağlıdere İlçesi, Orta Köy

Hisarcık Kemer Köprü: Yağlıdere İlçesi, Hisarcık Köyü

Sevinç Köprüsü: Yağlıdere İlçesi, Akdarı Köyü

Ağa Köprüsü: Yağlıdere İlçesi, Merkez

Kızıllar Köprüsü: Yağlıdere İlçesi, Kızıllar Mahallesi

Çatak Köprü: Yağlıdere İlçesi Merkez

Zabunlu Köprü: Yağlıdere İlçesi, Tuğlacık – Koçlu Yolu üzeri

Yemişken Köprüsü: Yağlıdere İlçesi, Alucra Yolu üzeri Sarıhan Mevkii

Karakoç Köprüsü: Yağlıdere İlçesi

Tepsi Köprü: Yağlıdere İlçesi

 

KONAKLAR

Beyler (Tirali) Konağı: Piraziz İlçesi, Eren Mahallesi, Kireç Kuyusu Mevkii

Tuncay Akınsal Konağı: Piraziz İlçesi, Merkez

Tilizade Osman Bey Konağı: Piraziz İlçesi, Eren Mahallesi