Artvin

ARTVİN  COĞRAFYASI

​

Konumu

Karadeniz Bölgesinin en doğusunda bulunan Artvin ili çok zor ve engebeli bir coğrafyaya sahiptir. Bundan dolayıdır ki burada yaşayan halkın geçim kaynağı hayvancılıktır. Etrafını Erzurum, Kars, Rize ve Gürcistan’ın çevrelediği Artvin’in %55’i ormanlık arazidir. Orman ve ağaç türleri bakımından Türkiye’nin en zengin yerlerinden biridir.

​

İl toprakları 40-35 sn. ve 41 C 32 sn. kuzey enlemleri ile 41 C 7 sn. ve 42 C sn. doğu boylamları arasında yer alır.

 

İlin Arhavi ve Hopa ilçeleri, Karadeniz ile denize paralel uzanan Doğu Karadeniz Dağları arasında kalan dar bir düzlük alan üzerine kuruludur. İlin Karadeniz’e olan kıyı uzunluğu 34 kilometredir. Kıyıdan iç bölgelere doğru gidildiğinde arazinin birden yükseldiği görülür. Artvin’de, ova olarak nitelendirilebilecek alanlar, Arhavi ve Hopa kıyı şeridindeki aluvyal düzlükler dışında mevcut değildir. İl sınırları içinde 30’a yakın akarsu vardır. Bunlardan Karadeniz’e dökülenler hariç diğerleri Çoruh Nehri’nin kollarıdır. İlin muhtelif yerlerinde çok sayıda doğal göl vardır. Bunlardan; Şavşat ve Borçka ilçelerinde bulunanları doğal güzellik ve turizm açısından en önemlileridir.

 

Artvin İklimi

Artvin’in iklimi Karadeniz iklimidir. Kıyı kesimlerinde ılık ve yağışlı iklim tipi egemendir. Artvin merkezinin de ılık ve yağışlı bir iklim tipi vardır. İlin yüksek kesimleri diğer Karadeniz bölgesi illerinde de olduğu gibi kışları kar yağışlıdır. Sahil kesiminde örneğin Hopa’da en soğuk ay ortalaması 8,4 °C, en sıcak ay ortalaması 22 °C’dir ve bugüne dek sıcaklığın 18 Ocak 1964 ve 2 Şubat 1967 günlerinde -4,8 °C’ye düştüğü, 4 Haziran 1966’da 42,2 °C’ye yükseldiği saptanmıştır. Ancak bütün yıl yağışlı ve serindir. Artvin’in genelinde görülen Karadeniz iklimi, Şavşat’ın, Ardanuç’un ve merkez ilçenin rakımı yüksek olduğu yerlerde kışları daha sert geçer. Bu bölümde ise en soğuk ay ortalaması 3,4 °C, en sıcak ay orta-laması ise 21,1 °C olup, bugüne dek en düşük sıcaklık 14 Ocak 1950’de -16,1 °C ,en yüksek sıcaklık ise 18 Ağustos 1961’de 43 °C olarak saptanmıştır

 

Artvin’nin Dağları

Karadeniz kıyısına paralel olarak uzanan Doğu Karadeniz Dağları’nın il sınırları içindeki uzantıları; Kaçkar, Altıparmak, Kükürtlü, İskaristi Dağları adıyla sınıra kadar uzanmaktadır. Bu dağ sırasının üzerinde çok sayıda dağ ve yüksek tepeler yer alır. Karadeniz kıyısını takip ederek batıdan doğuya doğru iki sıra halinde uzanan 3937 m. Yüksekliğindeki Kaçkar Dağı Karadeniz Dağları’nın en yüksek noktasını oluşturur. Bu dağın su bölüm çizgileri; Artvin, Rize, Erzurum il sınırlarını belirler. Şavşat ve Borçka ilçeleri arasında yer alan, Çoruh ve Berta vadileri ile Gürcistan sınırına kadar uzanan Karçal Dağı 3428 m. Yüksekliği ile ilin diğer önemli bir dağıdır.

 

Artvin’in Diğer önemli Dağları ve Yükseltileri Şöyledir;

• Kaçkar dağı – 3937 m.

• Mihrap dağı – 2950 m.

• Karçal dağı – 3428 m.

• Sahara dağı – 2799 m.

• Kükürttepe dağı – 3348 m.

• Karyan dağı – 2790 m.

• Arsiyan dağı – 3164 m.

• Kara dağı – 2300 m.

• Çadır dağı – 3050 m.

• Büyük Yurt dağı – 2250 m.

• Kürdevan dağı – 3050 m.

• Genya dağı – 1850 m.

• Kartal dağı – 3000 m.

 

Artvin’in Yaylaları

İl topraklarının yaklaşık % 51’ini kaplar.

​

Arsiyan Yaylası: Bol oksijenli, bir o kadar huzurlu ve keyifli vakitler sunar Arsiyan Yaylası. Artvin'in en göz dolduran yaylarından biridir. Şavşat ilçesi ile Ardahan'ın Posof ilçesi arasında uzanan yaylanın görülmesi gereken çok köşesi vardır. Burada keyifli bir doğa yürüyüşü yaparken yaylanın küçük gölleriyle karşılaşacaksınız. Diğer yaylalardan farklı olan Arsiyan Yaylasında kömür madeni ve tuz kayaları bulunmaktadır.

​

Beyazsu Yaylası: Karadeniz'in muhteşem doğasında varlığını sürdüren Beyazsu Yaylası, Artvin'in Borçka ilçesinde bulunuyor. Doğal güzelliğinin içinde birçok keşif noktası da sunan Beyazsu Yaylası, Karçal Dağlarının eteklerinde ziyaretçilerini bekliyor.

Turizm açısında önemli bir noktadır ve Yıldız Gölü'ne de oldukça yakındır. Ormanlık alandan ziyade çayırlık bir alanda bulunuyor. Yayladaki bir kayadan çıkan su köpürerek aktığı için bu bölge Beyazsu olarak adlandırılmıştır. Artvin'in bu benzersiz noktasında uzun bir tatil de geçirebilirsiniz, kısa bir gezi programı da yapabilirsiniz.

​

Bilbilan Yaylası: Artvin'in birbirinden güzel yaylalarından biridir Bilbilan Yaylası. Ardahan ile hudut olan Bilbilan Yaylası'na meşe ve çam ormanlarıyla dolu bir bölgeyi geçerek gidilmektedir. Ardanuç ilçesinin doğusunu takip edip 51 kilometre sonrasında karşınıza çıkacaktır.

​

Bilbilan Yaylası'nda haziranın ilk haftası pazar kurulmaktadır ve eylül ayının sonuna kadar pazar devam etmektedir. Pazarda, hayvan satımı ve her türlü alışveriş yapılmaktadır. Eğer Artvin gezinizde Bilbilan Yaylası'na gitmeyi planlıyorsanız şimdiden söyleyelim; yaylanın sütünün, kaymağının ve yağının lezzetine mutlaka bakın. Yemyeşil bir bitki örtüsüne sahip olan Bilbilan Yaylası muhteşem doğasında ruhunuzu dinlendirecek.

​

İntkor Yaylası: Artvin'in Yusufeli ilçesinde yer alan, görülmeye değer doğal güzelliklerden biri İntkor Yaylası. Özgüven Köyü sınırları içerisinde bulunan İntkor Yaylası, 166 metre yükseklikten dökülen ve bir başka doğal güzellik olan Ciro Şelalesi'ne ev sahipliği yapmasıyla biliniyor.

​

Her yılın Temmuz ayında Bıçakçılar Köyü ve Özgüven Köyü halkı ile birlikte topluca göç şenlikleri düzenleniyor İntkor Yaylasında. Eğlenceler eşliğinde yaylaya göç eden halk, yaylaya yerleştikten sonra da eğlenmeye devam ediyor.

​

İntkor Yaylası, 1'i volkanik, 8'i tabii göl olmak üzere toplam 9 göle ev sahipliği yapıyor. Ayrıca yayladaki derenin içerisinde çok sayıda kırmızı benekli dere alabalığına da rastlayabilirsiniz.

​

Kafkasör Yaylası: Yakın bir zamanda turizm koruma ve gelişim bölgesi olarak kabul edilen Artvin Kafkasör Kültür Merkezi, yılın 12 ayı turistleri tarafından ziyaret edilmektedir.

​

Şehrin doğal güzelliklerini gözler önüne seren Artvin Kafkasör Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesinde alt yapı hizmetleri bulunmaktadır. Karadeniz'in tertemiz havasında bir tatil yapmayı planlıyorsanız bu bölgeye gidebilirsiniz. Yaylada yılın haziran ayında festival tadında organizasyon düzenleniyor. Artvin Kafkasör Kültür Merkezi, kente 8 kilometre uzaklıktadır ve önümüzdeki yıllarda cazibe merkezi olmasına dair çalışmalar hala devam etmektedir.

​

Artvin'in şehir merkezinden sadece 10 kilometre uzaklıktaki Kafkasör Yaylası, hem doğasıyla hem doğanın sunduğu çeşitli renkleriyle göz alıcı bir güzelliğe sahiptir. Ormanlarla çevrili olan Kafkasör Yaylasını gördükten sonra burada daha çok vakit geçirmek isteyeceksiniz.

​

Yaylada bulunan bungalovlar konaklamanız için size yardımcı olacaktır. Bir tatilden sadece huzur ve bol dinlendirici günler istiyorsanız; Kafkasör Yaylası sizlere benzersiz doğasıyla birlikte eşlik edecek.. Aynı zamanda yaylada, Kafkasör Kültür ve Sanat Festivali'de düzenlenmektedir. Festival, her haziran ayında yapılıp; boğa güreşleri, folklor gösterileri ve müzik şölenleri yoğun bir ilgiyle izlenir. Kafkasör Yaylası'nı keşfetmek ve tertemiz havasını içinize çekmek yeni enerji depolayacak sizlere.

​

Artvin’in Vadileri

Artvin ili yüzey şekilleri, genellikle yer altı kırılmaları ve volkanik faaliyetler sonucunda meydana gelmiştir. Vadilerin bir bölümü ise bu tektonik kırılmalar sonucunda meydana gelen fay ve çizgilerine uyarak oluşmuş dağ sıralarını birbirinden ayıran, dağlara paralel çizgiler halindedir. İl’de bulunan vadileri iki ana kısma incelemek mümkündür;

​

Çoruh Vadisi: Çoruh ırmağının il sınırına girdiği yerden başlayıp Muratlı Bucağında il sınırını terk ettiği yere kadar uzanan 150 km
uzunluğunda bir vadidir. Genellikle çok dar ve derin “V” ve “U” şeklinde boğazlar halinde uzanır. Zeytinlik – Yusufeli ve Zeytinlik Muratlı arası olmak üzere iki bölümden meydana gelir.

​

Papart Vadisi: Artvin'in, Şavşat ilçesine bağlı olan Meydancık beldesinden kolay bir şekilde ulaşacağınız Papart Vadisi, Karçal Dağları doğa alanının en güzel parçalarından biridir.

​

Papart Vadisi her tarafında farklı bir güzellik sunar, bu güzelliklerinin biri de güneyinde kalan Yalnızçam Dağları'dır. Papart Vadisi'nde hem çeşitli bitki örtüleri vardır hem de çeşitli kuş türlerini barındırmaktadır. Özellikle yaban hayatıyla dikkatleri üzerine çeker. Artvin'e gelen turistlerin birçoğu Papart Vadisi'ni gezi listesine dahil eder. Yani bölge turizm açısından önemli bir nokta olma yolunda ilerlemektedir.

​

Hatila Vadisi: Çoruh Nehri'nin kollarından biridir Hatila Vadisi. Artvin'in Merkez ilçesinde bulunan bu tabiat güzelliğinin içerisinde birçok dere akmaktadır.

​

Hatila Vadisi Milli Parkı'na merkezden 10 kilometre sonra ulaşabilirsiniz. Yol boyunca değişik kayaçlar gözünüze çarpacak ve bu genç vadi özelliği taşıyan bölgeye hayran kalacaksınız. Nadir bulunan bir nokta olan Hatila Vadisi, size yeşillikleri, dağların muhteşem uyumunu sunacak. Artvin gezinizde bol miktarda huzur ve sessizlik hissedeceksiniz.

​

Diğer vadiler:

a) Ardanuç Dere’si Vadileri: Vadi tabanı Ardanuç ilçesinde nispeten geniştir. İlçe merkezinin 7 km kuzeybatısında bulunan Cehennem Dere’si tipik bir kanyon vadidir. 500 m uzunluğunda 70 m. Genişliğinde ve 6 m derinliğindedir. Ardanuç suyuna açılır. Dünyada sayılı kanyon vadileri arasında yer alır.

​

b) Ortaköy Vadisi: Şavşat ilçesinin sularını boşaltan irili ufaklı çayların meydana getirmiş olduğu bu vadi zengin bitki örtüsüyle kaplıdır.

​

c) Altıparmak Vadisi: Barhal Dere’sini takip eder. En geniş yeri 3 m’dir.

​

d) Murgul Vadisi: Murgul Dere’sinin meydana getirdiği bu vadinin tabanı diğer vadi tabanlarına göre daha geniştir.

 

Artvin’in Ovaları

İl sınırı içerisinde ova özelliği gösteren yerler hemen hemen yoktur. İl topraklarının ancak %0.2 alanını kaplayan düzlüklere rastlanır. Kıyıda akarsu birikintilerinin meydana getirdiği alüvyal ovalara rastlanmaz. Çünkü dağların denize bakan yamaçlarında kaynaklarını alan Hopa ve Arhavi Deresi’nin suları az ve uzunlukları kısa olduğundan birikinti ovalarının büyüklüğünü sınırlamıştır. Bütün bunlara rağmen Hopa ilçesinde, Sundura Dere’sinin arasında ve Arhavi ilçesinin Kabirse Dere’sinin ağzında birer küçük delta ovalar oluşturur.

​

Artvin’in Akarsuları

İl sınırları içinde bulunan akarsular iki bölümde incelenir. Bir kısmı asıl ırmak olan Çoruh Nehri’nin kollarını meydana getirirken bir kısmı da il sınırları içinde ve il sınırları dışında Karadeniz’e dökülen nehirlerdir.

​

Çoruh Nehri ve Vadisi: 3225 m. rakımlı Mescit Dağları’ndan doğarak toplam 466 km. kat ettikten sonra Gürcistan sınırları içerisinde Karadeniz’e dökülmektedir. Nehir aynı zamanda dünyanın en hızlı akan nehirlerinden biridir. Yöre, her yıl dünyanın her tarafından gelen, rafting, kano ve nehir kayağı gibi akarsu sporlarını yapan yerli ve yabancı sporcuları ağırlamaktadır.

​

Zengin flora ve faunaya sahip Çoruh Nehri Vadisi, aynı zamanda kuşların göç yolu üzerindedir. Nehrin çevresindeki bazı kayalıklarda nesli tükenmekte olan kızıl akbaba türü koloniler halinde yaşamaktadır. Ayrıca Çoruh Vadisi boyunca; boz ayı, çengel boynuzlu dağ keçisi, yaban domuzu, kurt, çakal, tilki, porsuk, sansar, su samuru, tavşan, keklik, yaban horozu, çulluk, yaban ördeği, üveyik, sarıasma, sarısandal, ardıç kuşu, güvercin, tahtalı kuşu ve çeşitli yaban hayvanı türleri bulunmaktadır.

​

Bayburt’tan başlayıp İspir ve Yusufeli’ni takip ederek Artvin’e kadar uzanan ve yaklaşık 260 km. uzunluğundaki nehirde, 4 farklı etapta rafting yapılmaktadır. Zorluk dereceleri 1, 2, 3, 4, 5, 6’ya kadar çıkmaktadır. Profesyonel sporcuların tercih ettiği nehirde, 1993 yılında 4. Dünya Akarsu Şampiyonası yapılmıştır.

​

Altıparmak (Barhal) Çayı: Artvin ili sınırları içinde yer alan Altıparmak (Barhal) Çayı, Kaçkar Dağları’nın güney yamaçlarından doğar, yaklaşık 40 km’lik bir mesafe kat ettikten sonra Yusufeli’nin 2 km. güneyinde Çoruh Nehri’ne karışır. Altıparmak Çayı, kano ve nehir kayağı için elverişli olup, yüksek dağlarla çevrili son derece güzel ve etkileyici bir vadi içinden akmaktadır. Dağlardaki karların bütün yaz boyunca erimesi nedeniyle, eylül ayına kadar suyun debisi yüksektir. Vadi, yaban hayatı açısından da çok zengin bir güzelliğe sahiptir.

​

Altıparmak Çayı Havzası’na Artvin veya Erzurum üzerinden Yusufeli’ne gelerek ulaşılabilir. Yusufeli’nden itibaren 6. km’sinde Öğdem Deresi, Altıparmak Çayı’na karışmaktadır.

​

Güngörmez Suyu: Yusufeli ilçesi Güngörmez dağlarında bulunmaktadır. Akşam karanlığında suyunun akmaya başlaması ve gün açıldığında suyunun kesilmesi ile ünlüdür.

​

Artvin’in Gölleri

Borçka Karagöller: Boçka camili karayolu üzerinde olup,Borçka ilçesine 27 km. uzaklıktadır.1800 lü yıllarda bugünkü Klaskur yaylasının yakınında bulunan bir tepenin toprak kayması sonucu Klaskur deresinin önünü kapatması ile oluşmuş göllerdir. Zengin orman örtüsü ve flora çeşitliliği ile ilgi çekmekte olup kamp turizmi için İlimizdeki sayılı yerlerdendir. Ayrıca yöre halkı tarafından mesire yeri olarak kullanılmaktadır.

​

Şavşat Karagöl: Şavşat ilçesine 25 km. uzaklıkta olup, Sahara Karagöl Milli Parkı içindedir. Kamp ve Karavan Turizmi için ilimizdeki en uygun yerlerdendir. Göl kenarında özel sektör tarafından işletilen 20 kişilik konaklama tesisi bulunmaktadır.